Yapılandırmacı Yaklaşım

Yapılandırmacı Yaklaşım

            Hızla değişen dünyada bireylerden, bilgi tüketmekten çok bilgi üretmeleri beklenmektedir. Çağdaş dünyada ülkesini kalkınmış ülkelerin saflarına taşıyacak olan insan gücünün; kendisine aktarılan bilgileri aynen kabul eden, yönlendirilmeyi ve biçimlendirilmeyi bekleyen kimlikten kurtularak, bilgiyi yorumlayarak yeni anlamlar yükleyebilen insan gücü kimliğine sahip olması bir zorunluluktur.

            Toplumun ihtiyaç duyduğu bireyi yetiştirmek için de bilgilerin, inançların ve duyguların bireylere doğrudan aktarılması yeterli değildir.

            Bilgiyi kendi üreten bireylere duyulan ihtiyaç,bireyin öğrenmesini, sorgulamayı zorunlu kılmıştır.Bilginin doğası ve öğrenme de, yapılandırmacılığın temel dayanağı olmuştur.    

            Yapılandırmacılık,öğretimle ilgili bir kuram değil,bilgi ve öğrenme ile ilgili bir kuramdır.Bu kuram bilgiyi temelden kurmaya dayanır. Yapılandırmacılığın temelinde,bireyin bilgiye ihtiyaç duyması, yapılandırması ve uygulamaya  koyması vardır.

            Öğrenenlerin bilgiyi nasıl öğrendiklerine ilişkin bir kuram olarak  gelişmeye başlayan yapılandırmacılık zamanla öğrenenlerin bilgiyi nasıl yapılandırdıklarına ilişkin bir yaklaşım  halini almıştır. Yapılandırmacılıkta bilginin  tekrarı değil, bilginin transferi ve  yeniden yapılandırılması söz konusudur.

            Yapılandırmacı eğitimin en önemli özelliği,öğrenenin bilgiyi yapılandırmasına, oluşturmasına, yorumlamasına ve geliştirmesine fırsat vermesidir. Alışılmış yöntemde öğretmen bilgiyi verebilir ya da öğrenenler bilgiyi kitaplardan veya başka kaynaklardan edinebilirler. Ama bilgiyi algılamak, bilgiyi yapılandırmak ile eş anlamlı değildir Öğrenen, yeni bir bilgi ile karşılaştığında, dünyayı tanımlama ve açık amaç için önceden oluşturduğu kurallarını kullanır veya algıladığı bilgiyi açıklamak için yeni kurallar oluşturur .Bir başka deyişle yapılandırmacılık  cevre ile insan beyni arasında güçlü bir bağ kurmadır.

         Yapılandırmacı yaklaşım değişik yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

      a) Dikkat çekme : Ders etkinliklerinin başlangıcında, bir soru sorulur, resim gösterilir, deney veya gösteri yapılır ya da senaryo anlatılır. Öğrencilerin konuya dikkatleri çekilerek düşünme şekilleri ve ön bilgileri öğrenilmeye çalışılır.

      b) Keşfetme : Önce yapılacak etkinlikle ilgili kısa  bir açıklama yapılır. Sonra konuyla ilgili bir soru sorulur ya da deney düzenlenir. Bazen öğrencilerden, verilen kavram haritasında boş bırakılan yerleri doldurmaları istenebilir. Ya da konuyla ilgili bir olay anlatılıp sebep ve sonuç ilişkilerini bulmaları ve açıklamaları söylenebilir. Resim veya poster gösterilerek çeşitli sorular sorulabilir. Tüm bu etkinliklerde öğrenciler gruplar halinde çalışmalıdırlar. Gruplar tartışmalarının sonunda kısa bir açıklama yazarlar ve öğretmene verirler. Grup çalışmaları sırasında öğretmen gruplar arasında dolaşarak öğrencilere rehberlik eder.

      c) Açıklama : Her gruptan bir kişi grubun ulaştığı sonuçları sınıfa açıklar. Sonuçlar sınıfça tartışılır, varsa yanlış anlamalar düzeltilir. Öğretmen öğrencilerin bilgiyi doğru yapılandırmasını sağlamaya çalışır. Eksik kalan bilgiler olursa bunları tamamlar.

      d) Bilgiyi derinleştirme : Öğrencilere üzerinde öğrendiklerini açıklayabilecekleri yeni bir materyal sunulur. Bunlar; soru, kavram haritası, poster, senaryo, resim gibi araçlar olabilir. Öğrenciler gruplar halinde bu yeni materyal üzerinde çalışarak sorulara açıklamalar yaparlar. Öğretmen bilgiyi derinleştirmelerinde öğrencilere yardımcı olur. Gruplar sonuçlarını sınıfa sunarak tartışırlar. Yeni bilgi yapılandırılmaya çalışılır.

      e) Değerlendirme : Her gruptan bir öğrencinin öğrendiklerini özetlemesi istenir. Bu öğrencilere, sözlü olarak, yapılandırdıkları bilgiyi ortaya çıkaracak ve kullanacakları sorular sorulur. Bazen bütün öğrencilere küçük yazılı sınavlar yapılabilir.

         Yurt içi ve yurt dışında yapılan çalışmalarda yapılandırmacı yaklaşımın öğrenmede etkili olduğu görülmüştür. Öğrencilere akıl yürütmeyi öğretir ve kendi öğrenmelerinden sorumlu olmalarını sağlar. Bilgi yüklü olmak yerine, bilgiyi kullanmayı öğretir. Bilgiyi yapılandıran öğrencilerin motivasyonu gittikçe artar ve bilimsel düşünme yetenekleri de gelişir .