Yöneticiler Derse Girmemelidir!

Yöneticiler Derse Girmemelidir!

Hangi okul yöneticilerinin kaç saat maaş karşılığı derse gireceği konusu adaletli bir şekilde çözülmüş değildir. Farklı türlerdeki okul yöneticilerinin aldığı ders niteliğinde yönetim görevleri de ölçüsüz bir şekilde farklıdır. Bu meseleyi çözebilene de aşk olsun.

Okul ve Kurum Yöneticiliğinin Kanuni Dayanağı

Bilindiği üzere MEB Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin (3.maddesinde de belirtildiği gibi) dayanağı 657 sayılı Kanun’un 88. Maddesidir. Buradaki düzenleme ile öğretmenlere; okul yöneticiliği ikinci görev olarak yaptırılmaktadır. Yani okulun öğretmen kadrosunu işgal eden bir kişiye ikinci bir görev olarak okul yöneticiliği verilmektedir ki; ikinci görevi yapacak bir kişinin bundan dolayı birinci, yani asıl görevini yapmaması düşünülemez.

Ders ve Ek Ders Görevlerinin Kanuni Dayanağı

Yine bilindiği üzere öğretmenlerin ders ve ek ders görevleri 439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek Ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri İle İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir.

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İkinci görev verilecek memurlar ve görevler” başlığı altındaki 88. maddesi 2.fıkrası d) bendi gereği asıl kadrosu öğretmen olan personele ikinci görev olarak “okul yöneticiliği” verildiği dikkate alındığında görülecektir ki; birinci görevin gereği olarak 439 sayılı Kanunun 6/2. Maddesi gereği 6 saat aylık karşılığı ders görevinin yerine getirilmeden ikinci görev yüklenilmesinin doğru olmayacağı düşünülmektedir.

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Ders görevi” başlığı altındaki 89. maddesinde; her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları, okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen bulunmaması halinde öğretmenlere veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebileceği ve bunun da ilgili bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunacağı belirtilmektedir.

439 sayılı Kanunun 6. madde 2. fıkrasında; örgün ve yaygın eğitim kurumlarında, müdürlük, müdür başyardımcılığı, eğitim şefliği, müdür yardımcılığı yapan öğretmenlerin haftada 6 saat ders okutmakla yükümlü oldukları, ayrıca bunlara, branşları içinde veya kabul ettikleri takdirde branşları dışında haftada oniki saate kadar ücretle ek ders ve ekzersiz verilebileceği düzenlenmiştir.

439 sayılı Kanunun 1. ek madde 2. paragrafında; Öğretmen ve yönetici olarak görevlilerin alacağı ek dersler ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı ve diğer hususların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenleneceği belirtilmiştir.

Böylece 439 ve 657 sayılı kanunlarla ders ve ek derslerle ilgili düzenlemenin “MEB Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar” ile yapılacağına yasal zemin hazırlanmıştır.

MEB Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar”ın “Aylık karşılığı ders görevi“ başlığı altındaki 5. madde 1. fıkra a) bendinde; örgün ve yaygın eğitim kurumlarının müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarının haftada 6 saat,

b) bendinde ise; Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin haftada 18 saat,

ders okutmakla yükümlü oldukları, bu yükümlülüğün öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmayanlara ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirileceği belirtilmektedir.

Bu maddede, bu konuda müdür yetkili öğretmenlerle ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır.

“Ders niteliğinde yönetim görevi” başlığı altındaki 10. maddede hangi tür okul müdürünün, müdür başyardımcısının ve müdür yardımcısının kaç saat ek ders alacakları tespit edilmiştir. 1. fıkra ç) bendinde Müdür yetkili öğretmenlerin ders niteliğinde yönetim görevi karşılı olarak yarıyıl ve yaz tatillerinde haftada 12 saat, ders yılı içerisinde ise haftada 3 saat ek ders alacakları belirtilmiştir. Burada bazı okul türlerinin diğerlerinden daha fazla ek ders ücreti almasının dengesizliğine konuyu uzatmamak için girmeyeceğim.

Kimler Kaç Saat Derse Girmeli?

439 sayılı Kanunun 6. madde 2. fıkrası örgün ve yaygın eğitim kurumlarında yöneticilik yapan öğretmenleri haftada 6 saat ders okutmakla yükümlü kılmıştır.

Yine 439 sayılı Kanunun 1. ek maddesi 2. paragrafında ise Öğretmen ve yönetici olarak görevlilerin alacağı ek dersler ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı ve diğer hususların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenleneceği belirtilmiş fakat burada maaş karşılığı olan derslere açıkça ithaf yapılmamıştır.

Bir kere bütün okul yöneticilerinin maaş karşılığı olarak haftada 6 saat derse girme zorunluluğu bulunmaktadır. Öğretmenevi ve Halk Eğitim Merkezleri ve ASO müdürlerinin ise girebileceği ders olmadığından bunların derse girmelerinden bahsedilmiyor. Fakat anasınıfı ve sınıf öğretmenlerinin derse girmeleri gerekmektedir. Haftada 18 saat maaş karşılığı derse girilen bir sınıfta geriye kalan 12 saat için ayrıca öğretmen tutulmasında uygulamada güçlükler hatta imkânsızlıklar oluştuğundan, bunun yerine 30 saat maaş karşılığı derse girecek ve aynı zamanda da idarecilik yapacaklardır. Fakat burada MEB, yetki kaynağı bilinmeyen bir emirle anasınıfı ve sınıf öğretmeni olan idarecileri derse girmekten muaf tutmuştur.

Bir Konunun Yasal Olması Ayrı, Hukuki Olması Ayrıdır

MEB, anasınıfı ve sınıf öğretmenliği branşındaki okul yöneticilerinin bu ağır durumdan kurtulmaları için maaş karşılığı girmeleri gereken 6 saat derse girmekten muaf tutmuştur. Fakat bu görüşün yasal dayanağı bulunmamaktadır.

Branş öğretmenleri, uygulamadaki durumdan kaynaklanan nedenle 6 saat derse girerek 30 saat derse girmek durumunda kalan sınıf ve anasınıfı öğretmenlerine avantaj sağlamakta idi. Bu durum yasal olsa da hukuki bir sorun oluşturmaktaydı. Asıl kadrosu sınıf ve anasınıfı öğretmenliği olan okul yöneticilerinden girmeleri gereken 30 saat maaş karşılığı iptal edilip hiç derse girmezken, branş öğretmenlerinin haftada 6 saat derse girmek durumunda kalmaları da yine eşitlik ilkeleriyle ve hukukla bağdaşmamaktadır.

Burada eşitlik ve adalet sağlanmak isteniyorsa: Ya hiçbir okul yöneticisi, maaş karşılığı olan bu 6 saatlik derse girmemeli ya da tamamı girmelidir.

Uygulamalarda Adaletsiz Bir Durum Oluşmaktadır

Müdür yetkili sınıf öğretmenleri 18 saati maaş karşılığı olmak üzere haftada toplam 30 saat derse girmekte ve okulunun yönetim işlerini de yürütmektedirler. Müdür yetkililik karşılığı olarak da 3 saat, yarıyıl ve yaz tatillerinde ise haftada 12 saat “ders niteliğinde yönetim görevi” ücreti almaktadır.

Branş öğretmeni idarecilerin haftada 6 saat zorunlu ek ders görevi bulunmaktadır. Bulundukları okulların niteliğine ve türüne göre 18 ile 30 saat arasında “ders niteliğinde yönetim görevi” ücreti almaktadırlar.

Sınıf ve anasınıfı öğretmeni idarecilerin maaş karşılığı zorunlu haftalık dersi bulunmamaktadır. Buna karşılık branş öğretmenleri ile aynı “ders niteliğinde yönetim görevi” ücreti almaktadırlar.

Sonuçta; bazı okul yöneticileri maaş karşılığı olarak haftada 6 saat derse girerken, diğerleri girmemektedir. Fakat aynı ücret ve maaşı almaktadırlar. Bu meselenin çözülmesi ve adaletin sağlanması için;

Ya tüm idarecilerin eşit miktarda derse girmesi sağlanmalı,

Ya da haftada 6 saat derse giren branş öğretmenlerine bunun karşılığında ücret ödenmeli,

Veya hiçbir okul idarecisi maaş karşılığı olarak derse girmemeli. Bunun için gerekli hukuki düzenleme yapılmalıdır.

Ali COŞKUNER

Eğitim Yöneticisi