Piyasalar, Haziranda Isınabilir

Piyasalar, Haziranda Isınabilir

Avrupa ekonomisi için "Kapıldım gidiyorum bahtımın rüzgârına" şarkısı söyleniyor

Yunanistan'da koalisyon hükümeti kurulamayınca ülkenin geleceğine yönelik kaygılar da arttı. Komşu'nun geleceği sorgulanmaya başladı. Halk, bankalardan parasını çekiyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB), dört Yunan bankasını parasal destek listesinden çıkardı. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Yunanistan'ın kredi notunu düşürdü. Yunanistan Parlamentosu'nda alınan kararla 17 Haziran'da yeni bir seçim yapılacak. Avrupa Birliği'nin (AB) zayıf halkasında durum böyleyken, AB'nin en güçlü ülkesi ve patronu konumundaki Almanya'nın Yunanistan'ı gözden çıkardığı söyleniyor. Ancak Yunanistan'ın Euro birliğinden çıkarılması için henüz bir yasa yok. Böyle bir düzenlemenin yapılması da zaman alacak görünüyor.

İspanya cephesinde ise bankacılık sektöründe sıkıntılar yaşanıyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, İspanyol bankalarının kredi notunu düşürdü. Halk hükümetin kemer sıkma programını protesto etmek için sokaklarda gösteriler yapıyor. İtalya'da da durum farklı değil.

Avrupa Merkez Bankası'nda yeni bir parasal genişleme sinyali de gelmediğinden, Avrupa bankalarının nakit ihtiyacı ve bölge odaklı risklerin artabileceği beklentisiyle Hedge fonların portföylerinde ne varsa satışa geçtikleri haberleri geliyor. Bu da emtialarda, petrolde, altın ve kıymetli metal fiyatlarında satış baskısı oluşturduğundan hafta içinde bunların fiyatlarında sert düşüşler yaşandı. Bu panik satışlar "Hedge fonlar veya piyasa oyuncuları merkez bankalarına teslim mi oluyor?" sorusunu akla getiriyor. Parasal genişleme konusunda umutları tükenmiş görünüyor. Ama yine de gözleri Amerika Merkez Bankası'na (FED) çevrilmiş durumda. Hafta içinde FED'in nisan ayı toplantı tutanakları yayınlandı. Burada da daha önce olduğu gibi "gerekirse" ek parasal genişlemeye gidilebileceğinden söz ediliyor. Ancak Amerikan ekonomisinde ılımlı bir iyileşme var. Bu nedenle FED yeni bir parasal genişleme yapmayabilir. Ayrıca haziran ayında FED'in tahvil geri alım ihaleleri sona eriyor. 20 Haziran'da yapılacak FED toplantısı öncesi spekülatörler ve piyasa oyuncuları; yeni bir parasal genişleme olabileceği beklentisini piyasalarda yayarak fonlardan çıkış zemini oluşturabilir. Bu nedenle haziran ayında para piyasaları hareketlenebilir. Spekülatörler yaz tatiline çıkmadan pozisyondan çıkarak nakite geçebilirler. Bu sırada vadeli piyasalarda açık pozisyonda yakalanan orta ve küçük ölçekli yatırımcıların alımlarıyla petrol, altın ve kıymetli metal fiyatları son kez bir daha yükselişe geçebilir.

Euro Bölgesi'ndeki tedirginlikler zaman zaman iç piyasada da yansıma buluyor. Yabancılar, Avrupa'daki yatırımlarını finanse etmek amacıyla Türkiye'deki hisse senedi ve tahvil yatırımlarından zorunlu çıkış yaparak karşılığında da döviz alıyor. Dolar diğer para birimleri karşısında yükselirken, TL karşısında da bu gerekçeyle değer kazanıyor. Bizde Merkez Bankası (MB), her sabah bankaların ve kamu kurumlarının döviz ihtiyacını soruyor. Gerçek alıcıların olduğu günlerde "Normal gün" uygulanmasıyla parasal sıkılaştırma yapmıyor. Döviz ihtiyacı olanların alımları sırasında gerçek arz-talep çerçevesinde döviz fiyatı yükseliyor. Döviz talebinin az olduğu günlerde ise fiyat istikrarını sürdürmek için "istisnai gün" uygulamasına geçerek piyasadaki parayı kısıtlıyor. Böylece dövizde spekülatif fiyat oluşumunu önlüyor. Döviz fiyatlarındaki yükselişin enflasyona sınırlı yansıması gelecek aylarda görülebilir. MB mayıs ayında enflasyonda belirgin bir düşme görüleceğini sık sık tekrarlıyor. Bu süreçte emtia ve petrol fiyatının gerilemesi, cari açığa olumlu yansıyor. Bizde bankacılık sektörü güçlü olduğundan dışarıdan esen olumsuz rüzgârlar kısa süreli ve daha hafif esiyor.

Mehmet Ali Yıldırımtürk- Zaman